Κείμενο: Δημοσθένης Σεϊταρίδης
Φωτογραφία Εξώφυλλου: Γιώργος Τζημαγιώργης
Επιμέλεια: Χάρης Πουρουζίδης
Η πρώτη ταινία της ανολοκλήρωτης «τριλογίας της μοντέρνας Ελλάδας» του Θόδωρου Αγγελόπουλου αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς φωτογράφους για να αναζητήσουν και να αιχμαλωτίσουν με το φακό τους έναν τόπο με ισχυρό το αποτύπωμα της φύσης και της ιστορίας. Το δικό μας αποτύπωμα το αφήσαμε στα στερνά του περασμένου Νοέμβρη όταν εκμεταλλευόμενοι τοπική τριήμερη αργία φορτώσαμε δισάκια και φωτογραφικές τσάντες και τραβήξαμε λίγο πιο βόρεια έχοντας στην παρέα μας καλεσμένους δυο εξαίρετους φωτογράφους, τον Σταύρο Τουμανίδη και τη Λίνα Κοντόζογλου.
Η πρώτη ταινία της ανολοκλήρωτης «τριλογίας της μοντέρνας Ελλάδας» του Θόδωρου Αγγελόπουλου αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς φωτογράφους για να αναζητήσουν και να αιχμαλωτίσουν με το φακό τους έναν τόπο με ισχυρό το αποτύπωμα της φύσης και της ιστορίας. Το δικό μας αποτύπωμα το αφήσαμε στα στερνά του περασμένου Νοέμβρη όταν εκμεταλλευόμενοι τοπική τριήμερη αργία φορτώσαμε δισάκια και φωτογραφικές τσάντες και τραβήξαμε λίγο πιο βόρεια έχοντας στην παρέα μας καλεσμένους δυο εξαίρετους φωτογράφους, τον Σταύρο Τουμανίδη και τη Λίνα Κοντόζογλου.
«Πρασιάδα» το πρώτο όνομα της . Μια ρηχή σχετικά λίμνη, με έλη και στάσιμα νερά που τα όριζε, ανάλογα με τα κέφια του, ο Στρυμόνας. Πυκνά δάση από πεύκα , βελανιδιές και οξιές σκέπαζαν τα γύρω βουνά και τους λόφους, στους οποίους ζούσαν ελάφια, αρκούδες , λύγκες και λιοντάρια. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, λιοντάρια επιτέθηκαν στις καμήλες του Ξέρξη κατά το πέρασμα του Περσικού στρατού από το Στρυμόνα. Κάποιοι την θυμόντουσαν από περασμένες επισκέψεις σε διαφορετικές εποχές και μπορεί η φύση να αλλάζει αλλά η ομορφιά παραμένει.
Γόνιμο μέρος και πλούσιο σε ψάρια και κυνήγι, η «Πρασιάδα» πρόσφερε απλόχερα τα δώρα της στους ανθρώπους της. Θράκες, Έλληνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί , Βουλγάροι , Σέρβοι και Τούρκοι εγκαταστάθηκαν στις όχθες της πληρώνοντας όμως βαρύ τίμημα. Η ορμή του ανεξέλεγκτου ποταμού Στρυμόνα κατέστρεφε καλλιέργειες και οικισμούς, ενώ η ελονοσία θέριζε τις ανθρώπινες ψυχές. Οι τελευταίοι που προσέφεραν βαρύ φόρο αίματος ήταν οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Σχεδόν 90.000 εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή προσπαθώντας να επιβιώσουν κάτω από σκληρές συνθήκες. Ως αποτέλεσμα το 20% των προσφύγων πέθανε σε σύντομο χρονικό διάστημα! Έπρεπε να βρεθεί επειγόντος μια λύση . Η ελληνική κυβέρνηση ανέθεσε το 1928 στην Αμερικανική εταιρεία JohnMonks- Ulen & Co την υλοποίηση εξυγιαντικών έργων.
Το 1932 παραδίδεται το πρώτο φράγμα δίπλα στο χωριό «Λιθότοπος», δημιουργώντας τον τεχνητό ταμιευτήρα της λίμνης Κερκίνης και αποστραγγίζοντας ταυτόχρονα τη λίμνη «Αχινού» και τις ελώδεις εκτάσεις στην πεδιάδα. Λόγω της μεταφοράς και απόθεσης στη λίμνη μεγάλων ποσοτήτων φερτών υλών από τον ποταμό, έγινε επιτακτική η ανάγκη κατασκευής νέου υψηλότερου φράγματος, καθώς επίσης και η ανύψωση και επέκταση των αναχωμάτων. Τα έργα αυτά ολοκληρώθηκαν το 1982, με αποτέλεσμα τη δημιουργία της λίμνης Κερκίνης όπως τη ξέρουμε σήμερα. Η λίμνη έχει σχήμα «αχλαδιού», με κορυφή το φράγμα κοντά στο χωριό «Λιθότοπος». Το μέγιστο μήκος της είναι περίπου 15km, το μέγιστο πλάτος 8,5km ενώ το βάθος κυμαίνεται από 1 έως 10m. Η επιφάνεια της αυξομειώνεται ανάλογα με την εποχή, από 55 έως 73 km2.
Σήμερα η «Κερκίνη» είναι ένα πολύτιμο οικοσύστημα με πολλαπλά οφέλη για τους ανθρώπους της . Διαδραματίζει καίριο αντιπλημμυρικό ρόλο συγκρατώντας τα νερά του Στρυμόνα και αποτρέποντας τον κίνδυνο πλημμύρας στο χαμηλότερο τμήμα της πεδιάδας των Σερρών.Παρέχει νερό για άρδευση σε μεγάλο μέρος του νομού Σερρών, ο οποίος έχει έντονο γεωργικό χαρακτήρα και είναι από τους πιο παραγωγικούς της χώρας.
Η λίμνη είναι από τις πλουσιότερες σε ψάρια λίμνες των Βαλκανίων, κάτι γνωρίζουν καλά και οι φτερωτοί κάτοικοι της . Είναι από τους πλουσιότερους υγροτόπους της Ελλάδας από ορνιθολογική άποψη, με περισσότερα από 300 είδη πουλιών και αποτελεί την πιο σημαντική περιοχή διαχείμασης και μετανάστευσης του αργυροπελεκάνου σε όλη την Ευρώπη . Φιλοξενεί επίσης τουλάχιστον 58 είδη θηλαστικών, 12 είδη αμφιβίων, 22 είδη ερπετών, 31 είδη ψαριών. Για τη βιοποικιλότητα αποτελεί έναν από τους 10 Υγρότoπoυς Διεθνούς Σημασίας της Ελλάδας (γνωστοί και ως Υγρότoπoι Ramsar) και προστατεύεται και από άλλες διεθνείς συνθήκες.
Γνωρίστε λοιπόν μέσα από το φακό μας ένα ανθρώπινο δημιούργημα που έγινε ένα με τη φύση και εξελίχθηκε σ’ έναν από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της Ευρώπης.
