Φωτογραφίες: Γιώργος Τζημαγιώργης
Κείμενο: Britannica.com
Dubrovnik
Το Ντουμπρόβνικ (προέρχεται από το dubrava στα κροατικά, που σημαίνει «άλσος») καταλαμβάνει ένα ακρωτήριο που προεξέχει στη θάλασσα κάτω από τον γυμνό ασβεστολιθικό όγκο του όρους Srdj. Οι θαλάσσιες οχυρώσεις του λιμανιού υψώνονται απευθείας από την άκρη του νερού και ο τεράστιος στρογγυλός πύργος του φρουρίου Minc̆eta, που ολοκληρώθηκε το 1464, δεσπόζει στην πόλη από την πλευρά της ξηράς. Η πόλη ιδρύθηκε περίπου το 614 ως Rausa, ή Ragusium, από Ρωμαίους πρόσφυγες που ξέφυγαν από τη λεηλασία των Σλάβων και των Αβάρων της Επιδαύρου, ακριβώς στα νοτιοανατολικά.
Σύντομα μια αποικία Σλάβων ενώθηκε με τους Ρωμαίους εκεί και από νωρίς η πόλη αποτέλεσε σύνδεσμο μεταξύ δύο μεγάλων πολιτισμών. Μετά την πτώση της Ρώμης, το Ντουμπρόβνικ κυβερνήθηκε από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Βρισκόμενο στο θαλάσσιο άκρο των χερσαίων εμπορικών οδών προς το Βυζάντιο και την περιοχή του Δούναβη, έγινε μεγάλη εμπορική δύναμη. Για αιώνες οι κάτοικοι του Ντουμπρόβνικ ήταν σε θέση να διατηρήσουν την ουδετερότητα τους κάνοντας επιδέξιους ελιγμούς μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Η μεγάλη άνθηση της τέχνης και της λογοτεχνίας, τον 15ο-17ο αιώνα, της χάρισε τον τίτλο της «Νοτιοσλαβικής Αθήνας». Για πρώτη φορά στην ιστορία των Νότιων Σλάβων, η γλώσσα του λαού εισήχθη στη λογοτεχνία. Η λογοτεχνική ιστορία της πόλης, ωστόσο, δεν συγκρίθηκε ποτέ με τα ναυτικά και εμπορικά της επιτεύγματα.
Το 1667 ένας σεισμός κατέστρεψε μέρη της πόλης, συμπεριλαμβανομένου του καθεδρικού ναού, πολλά μοναστήρια και παλάτια, και σκότωσε έως και 5.000 κατοίκους. Από το 1800 έως το 1805, ως το μόνο ουδέτερο μεσογειακό κράτος, εξασφάλισε μεγάλο μερίδιο του μεταφορικού εμπορίου. Ο Ναπολέων Α’ υπέταξε το Ντουμπρόβνικ το 1808 και το Συνέδριο της Βιέννης (1815) έδωσε το Ντουμπρόβνικ στην Αυστρία. το 1918 ενσωματώθηκε στη Γιουγκοσλαβία. Πολλά από τα ιστορικά κτίρια του Ντουμπρόβνικ υπέστησαν ζημιές το 1991-92 κατά τη διάρκεια του αγώνα της Κροατίας για ανεξαρτησία, αλλά μεγάλο μέρος της παλιάς πόλης έχει αποκατασταθεί από τότε. Η παλιά πόλη του Ντουμπρόβνικ χαρακτηρίστηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1979.
Kotor
To Κότορ (Iταλικά Cattaro), είναι μια περιτειχισμένη πόλη, λιμάνι και θέρετρο στο νότιο άκρο ενός από τους τέσσερις κόλπους του Κόλπου του Κότορ (Μπόκα Κότορσκα), στην Αδριατική ακτογραμμή του Μαυροβουνίου. Η πόλη, που βρίσκεται περίπου 50 χλμ. νότια του Nikšić, βρίσκεται στους πρόποδες του απότομου ορεινού όγκου Lovćen, ο οποίος υψώνεται στα 1.749 μέτρα. Το Κότορ ιδρύθηκε από τους αρχαίους Ρωμαίους ως Acruvium. Τον 10ο αιώνα ήταν μια αυτόνομη πόλη υπό την κυβέρνηση του Βυζαντίου. Από το 1186 έως το 1371 όμως ήταν μια ελεύθερη πόλη της μεσαιωνικής Σερβίας.
Ήταν υπό Βενετική και Ουγγρική κατοχή για σύντομες περιόδους. Από το 1395 έως το 1420 αυτονομήθηκε ξανά, αλλά καταλήφθηκε ξανά από τους Ενετούς μέχρι το 1797. Η πόλη υπέστη περιοδικές ζημιές από τουρκικές επιθέσεις και σεισμούς. Μεταξύ 1807 και 1814 καταλήφθηκε από τη Γαλλία. Μετά τη γαλλική περίοδο ακολούθησε η αυστριακή κυριαρχία μέχρι το 1918, όταν οι Σλάβοι ναυτικοί του Αυστροουγγρικού ναυτικού εξεγέρθηκαν στο Κότορ και η πόλη ενσωματώθηκε στο Βασίλειο των Σέρβων, των Κροατών και των Σλοβένων από το 1929 έως το 2003 υπό το κράτος της Γιουγκοσλαβίας. Μεγάλο μέρος των μεσαιωνικών οχυρώσεων του Κότορ παραμένει ως σήμερα. Τα τείχη της πόλης εκτείνονται για περίπου 4,5 χλμ., έχουν πάχος από περίπου 2 έως 15 μέτρα και φτάνουν σε μέγιστο ύψος περίπου 20 μέτρα.
Η κύρια πύλη του χρονολογείται από τον 16ο αιώνα ενώ η νότια πύλη, η παλαιότερη του Κότορ, χτίστηκε εν μέρει τον 9ο αιώνα. Το Κότορ έχει πολλά ιστορικά κτίρια, το μεγαλύτερο και ομορφότερο από τα οποία είναι ο καθεδρικός ναός του Αγίου Τρύφωνα, ο οποίος χτίστηκε το 1166 και περιέχει πολλές τοιχογραφίες και ένα θησαυροφυλάκιο κοσμημάτων. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η εκκλησία του Αγίου Λουκά (1195), η οποία ήταν αρχικά Ρωμαιοκαθολική και μετέπειτα Ορθόδοξη εκκλησία από τον 17ο αιώνα. Υπάρχουν πολλά παλάτια επιφανών οικογενειών, συμπεριλαμβανομένου του παλατιού Grgurina του 18ου αιώνα, το οποίο είναι τώρα ναυτικό μουσείο. Το 1979 ένας μεγάλος σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές στην πόλη, αλλά μεγάλο μέρος της έχει αποκατασταθεί. Επίσης το 1979 το Κότορ χαρακτηρίστηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO
